Hitachi ZX330 ekskavatör, ağır inşaat işlerinde güvenilirliği ve verimliliği ile ünlüdür. Ancak, en sağlam makineler bile yoğun kullanımdan sonra sorunlarla karşılaşabilir. Bu blog yazısında, 15.000 saatten fazla çalışmış ve aniden dönme kabiliyetini kaybetmiş bir Hitachi ZX330 ekskavatör ile ilgili gerçek bir senaryoyu inceleyeceğiz. Sorunu çözmek için atılan sorun giderme adımlarını, tespit edilen olası nedenleri ve uygulanan çözümleri inceleyeceğiz.
Söz konusu Hitachi ZX330 ekskavatör özel bir sorun sergiliyordu: sola veya sağa hiç dönemiyordu. Ancak ekskavatörün diğer tüm fonksiyonları normal şekilde çalışıyordu. Bu ilk gözlem, ekskavatörün ana çalışma pompasının doğru çalıştığını ve sorunun dönme mekanizmasından kaynaklandığını göstermiştir.
Sorunu etkili bir şekilde teşhis etmek ve çözmek için, en basit potansiyel nedenlerden başlayarak daha karmaşık olanlara kadar sistematik bir yaklaşım benimsenmiştir. İşte atılan ayrıntılı adımlar:
Sorun giderme sürecimizdeki ilk adım, döndürme girişimi sırasında pompadaki basıncı ölçmekti. Normal basınç yaklaşık 30 MPa olmalıdır. Ancak ölçülen basınç sadece 8 MPa idi ve bu da önemli bir basınç düşüşüne işaret ediyordu. Bu da dönüşü kontrol eden hidrolik devrede ciddi bir sızıntı olduğunu gösteriyordu.
Önemli basınç düşüşü tespit edildikten sonra, sorun giderme sürecimizdeki bir sonraki adım, ekskavatörün dönememesi gibi gözlemlenen belirtiye yol açabilecek potansiyel nedenleri belirlemekti. Bu soruna çeşitli faktörler katkıda bulunabilir ve temel nedeni belirlemek için her birini sistematik olarak değerlendirmek çok önemlidir. Aşağıda değerlendirdiğimiz potansiyel nedenler yer almaktadır:
Sorunun olası nedenlerinden biri düşük pilot basıncıdır. Pilot basınç çok önemlidir çünkü ana kontrol valfini açmak için bir sinyal görevi görerek hidrolik sıvının salınım motoruna akmasını sağlar. Pilot basınç yetersizse, ana kontrol valfi açılmaz, hidrolik sıvının motora ulaşmasını engeller ve böylece dönüş işlevini engeller. Düşük pilot basıncı, arızalı pilot pompası, tıkalı pilot hatları veya arızalı basınç regülatörü gibi çeşitli sorunlardan kaynaklanabilir.
Bir başka olası neden de sıkışmış bir ana kontrol valfidir. Ana kontrol valfi, hidrolik sıvının salınım motoruna yönlendirilmesinden sorumludur. Bu valf döküntü, kirlenme veya mekanik arıza nedeniyle sıkışırsa, hidrolik sıvıyı düzgün şekilde kanalize edemez. Bu tıkanıklık, hidrolik sıvının salınım motoruna ulaşmasını engelleyerek ekskavatörün dönmesini durduracaktır. Sıkışmış bir valf genellikle kötü bakım uygulamalarından veya hidrolik sisteme kirletici maddelerin girmesinden kaynaklanır.
Salınım motorundaki telafi valfi de motor içindeki doğru basınç ve sıvı dengesinin korunmasında kritik bir rol oynar. Bu valf sıkışırsa veya yayı kırılırsa, tamamlama sıvısı basıncında kayba yol açabilir. Telafi valfi, sızıntı nedeniyle kaybedilen sıvının yeniden doldurulmasını sağlayarak motorun çalışması için gerekli basıncı korur. Arızalı bir tamamlama valfi yetersiz basınca neden olarak motorun doğru şekilde çalışmasını engelleyebilir.
Motordaki eğik plaka, hasar görmesi halinde sorunlara neden olabilecek bir diğer kritik bileşendir. Eğik plaka, hidrolik enerjinin mekanik dönüşe dönüştürülmesinden sorumludur. Eğik plakada çizikler veya aşınma izleri varsa, motorun giriş ve çıkış portları arasında dahili sızıntı yolları oluşturabilir. Bu sızıntı, motoru tahrik etmek için mevcut hidrolik basınçta önemli bir düşüşe neden olarak dönme işlevinin beklendiği gibi çalışmasını engeller. Eğik plaka üzerindeki çizikler genellikle uzun süreli kullanım, yetersiz yağlama veya hidrolik sıvıda aşındırıcı parçacıkların bulunmasının bir sonucudur.
Bu potansiyel nedenlerin her biri bağımsız olarak veya toplu halde ekskavatörün dönememesi sorununa katkıda bulunabilir. Bu nedenle, sorunun kesin nedenini belirlemek için her bir faktörü sistematik olarak araştırmak çok önemliydi. Her bir potansiyel nedeni adım adım ortadan kaldırarak, temel sorunu daraltmayı ve ekskavatörün tam işlevselliğini geri kazandırmak için hedeflenen bir çözüm uygulamayı amaçladık. Bu metodik yaklaşım, sadece semptomları değil, aynı zamanda altta yatan nedeni de ele almamızı sağlayarak daha etkili ve kalıcı bir onarım sağladı.
Basınç düşüşü ve rotasyon sorununun temel nedenini sistematik olarak belirlemek ve izole etmek için, her bir potansiyel nedeni metodik olarak ortadan kaldırdık. Yapılandırılmış bir yaklaşım benimseyerek, sorunun olası tüm kaynaklarının kapsamlı bir şekilde incelenmesini sağladık.
Eleme sürecimizdeki ilk adım pilot basıncını doğrulamaktı. Kovanın ve dönme mekanizmasının pilot yağ hatlarını değiştirmeye karar verdik. Bu işlem, pilot hatlarının dikkatlice sökülmesini ve birbirlerinin ilgili konumlarına yeniden yönlendirilmesini içeriyordu. Bağlantıların sağlam olduğundan ve herhangi bir sızıntı olmadığından emin olduktan sonra döndürme kolunu çalıştırdık. Kovanın normal çalıştığını gözlemlemek pilot basıncının gerçekten de normal aralıkta olduğunu doğruladı. Bu başarılı çalışma, sorunun pilot basınç olmadığını göstererek ilk olası nedeni güvenle elememizi sağladı. Pilot basıncın normal olduğu doğrulandıktan sonra diğer potansiyel sorun alanlarına odaklanabiliriz.
Ardından, dikkatimiz dönme mekanizması için ana kontrol valfine yöneldi. Her adımı belgelemeye ve işlem sırasında hiçbir bileşenin kaybolmadığından veya hasar görmediğinden emin olmaya özen göstererek vanayı söktük. Valfin her bir parçası aşınma, yapışma veya herhangi bir mekanik tıkanıklık belirtisi açısından titizlikle incelendi. Kapsamlı incelemede herhangi bir anormal aşınma veya yapışma belirtisine rastlanmadı, bu da ana kontrol vanasının doğru çalıştığını gösteriyordu. Bu da ikinci olası nedeni eleyerek sorunun çok yollu vanayla ilgili olmadığını doğrulamamızı sağladı. Sorunun kaynağı olarak ana kontrol vanasını eledikten sonra odağımızı salınım motoruna yönelttik.
İlk iki olası nedenin etkili bir şekilde ortadan kaldırılmasıyla, çabalarımızı sorunun kaynağı olma olasılığı giderek artan salıncak motoru üzerinde yoğunlaştırdık.
İşe salıncak motoru içindeki telafi valfini inceleyerek başladık. Bu, valfin dikkatlice çıkarılmasını ve herhangi bir yapışma veya kırık yay belirtisi olup olmadığının incelenmesini içeriyordu. Hiçbir detayın gözden kaçırılmadığından emin olmak için inceleme süreci kapsamlı bir şekilde gerçekleştirildi. Telafi vanasının iyi durumda olduğunu ve herhangi bir yapışma ya da kırık yay belirtisi olmadığını tespit ettik. Bu, olası sorunları daha da daraltarak üçüncü potansiyel nedeni ortadan kaldırmamızı sağladı.
Makyaj valfi incelemesi tamamlandıktan ve herhangi bir sorun bulunmadıktan sonra, arka uç kapağından başlayarak motorun kendisini sökmeye devam ettik. Motoru sökerken, yatağın hasar gördüğünü keşfettik. Bu bulgu önemliydi, ancak başka bir sorun olmadığından emin olmak için sökme işlemine devam ettik. Daha ileri incelemeler, eğik plakanın ve terliklerin de hasar gördüğünü ortaya çıkardı. Bu bileşenler motorun çalışması için kritik öneme sahiptir ve hasarları sorunun kaynağının gerçekten de motor olduğunu doğrulamıştır. Hasarlı rulman, eğik plaka ve terliklerin keşfi, basınç düşüşü ve dönüş sorunları için net bir açıklama sağlayarak ekskavatörün tam işlevselliğini geri kazanmak için bu bileşenlerin onarılması veya değiştirilmesi gerektiğini doğruladı.
Her bir potansiyel nedeni metodik olarak ortadan kaldırarak, sorunun gerçek kaynağını güvenle belirleyebildik. Bu kapsamlı yaklaşım, tespit edilen sorunun etkili bir şekilde ele alınmasını sağlayarak daha güvenilir ve kalıcı bir çözüme yol açar.
Hitachi ZX330 ekskavatördeki rotasyon motoru bir eğik plaka eksenel pistonlu motordur. Motordaki hasar ağırdı ve aşağıdaki bileşenler etkilendi:
Rulmanın hasarlı olduğu tespit edildi ki bu kritik bir konudur. Rulmanlar, yüksek yüklü hidrolik sistemlerin temel bileşenleridir. Rulman 15.000 saatin üzerinde çalışarak beklenen ömrünü aşmış ve arızalanmasına neden olmuştur.
Eğik plaka ve terlikler de hasar görmüştür. Eğik plaka hidrolik enerjinin mekanik dönüşe dönüştürülmesinden sorumludur. Eğik plaka ve terliklerdeki çizikler ve aşınma, iç sızıntıya yol açarak motorun verimliliğini azaltabilir ve sonunda tamamen işlev kaybına neden olabilir.
Rotasyon motorunun arızalanması, düzenli bakımın önemini vurgulamaktadır. Bu tür arızaları önlemek için özellikle rulmanlar periyodik olarak değiştirilmelidir. Hidrolik pompalar ve motorlar gibi yüksek yüklü bileşenler için düzenli kontroller ve aşınmış parçaların zamanında değiştirilmesi çok önemlidir.
Önemli bileşenlerin çalışma saatlerinin takip edilmesi, arızalar meydana gelmeden önce bakım ve değiştirme işlemlerinin planlanmasına yardımcı olabilir. Hitachi ZX330 ekskavatör için, rulmanlar gibi bileşenler yaklaşık 10.000 ila 12.000 saatlik çalışmadan sonra incelenmeli ve muhtemelen değiştirilmelidir.
Hidrolik sıvısının kalitesini korumak çok önemlidir. Kirlenmiş veya bozulmuş hidrolik sıvısı, bileşenlerdeki aşınma ve yıpranmayı hızlandırabilir. Hidrolik sıvısının düzenli olarak kontrol edilmesi ve değiştirilmesi, hidrolik bileşenlerin ömrünün uzamasına yardımcı olabilir.
Hitachi ZX330 ekskavatörün dönmeme sorunu, özellikle hasarlı rulmanlar ve aşınmış eğik plaka bileşenleri nedeniyle rotasyon motorunun arızalanmasına kadar izlendi. Sistematik bir sorun giderme yaklaşımı benimseyerek, sorunun temel nedenini belirleyebildik ve ele alabildik. Bu vaka, ağır iş makinelerinin güvenilirliğini ve verimliliğini sağlamak için düzenli bakımın ve kritik bileşenlerin zamanında değiştirilmesinin önemini vurgulamaktadır.
Detaylı analiz ve metodik sorun giderme sayesinde, Hitachi ZX330 ekskavatör gibi makinelerin sorunsuz çalışmasını sağlayabilir, arıza süresini en aza indirebilir ve üretkenliği en üst düzeye çıkarabiliriz. Benzer sorunlarla karşılaştıysanız veya ek görüşleriniz varsa, deneyimlerinizi aşağıdaki yorumlarda paylaşmaktan çekinmeyin.